استراتژی فورد 4

 

در سه قسمت قبلی درباره استراتژی کسب و کار ، استراتژی توسعه پایدار و تجزیه و تحلیل بنیادین فورد شرح داده شد . این قسمت درباره زنجیره ارزش فورد مطالبی به حضورتان تقدیم می گردد. تمام کسانی که در حوزه مدیریت تحصیل و یا فعالیت می کنند با زنجیره ارزش و اهمیت بسیار بالای آن آشنایی دارند. به شکل ساده منظور از زنجیره ارزش ، ارزش و یا فایده ایست که در هر مرحله از فرآیند به محصول یا خدمت نهایی افزوده می شود. یکی از مهم ترین کاربردهای آن کاهش هزینه تولید و افزایش حاشیه سود شرکت است زیرا با استفاده از تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش ، می توان مراحلی که باعث ایجاد ارزش افزوده ای روی محصول یا خدمت (از دید مصرف کننده) نمی شود را حذف نمود. درباره زنجیره ارزش ، تعریف و کاربردهای آن حتی در منابع فارسی مطالب بسیار دقیق ، کامل و زیادی نوشته شده ، بنابراین سخن در این باره را کوتاه می کنیم و به سراغ اصل مطلب یعنی زنجیره ارزش فورد می رویم.

زنجیره ارزش فورد و اثرات آن

به عنوان یک شرکت بزرگ چند ملیتی ، فعالیت های فورد دارای اثرات زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی فراوانی است. در این بخش مراحل اصلی زنجیره ارزش فورد را مشخص و اثرات کلیدی این زنجیره ، ذینفعان و نمونه هایی از ارزشی که در هر مرحله ایجاد می گردد شناسایی می شود.

کارشناسان فورد عنوان می کنند که بخش های مختلف زنجیره با یکدیگر ارتباط درونی دارند و اثرات مثبت و منفی در هر بخش ، می تواند در سایر بخش ها بازتاب یابد. برای این گزارش پایداری ، ارزیابی زنجیره ارزش ،به عنوان بخشی از تجزیه و تحلیل بنیادین تجدید نظر و بروزرسانی شد ، که مهم ترین مسائل در زنجیره ارزش فورد را تعیین و اولویت بندی می نماید.

1-   برنامه ریزی و طراحی محصول

این مرحله در تمام زنجیره ارزش اثرات بسیار زیادی دارد، تمام تصمیمات مهم از جمله اینکه چه محصولی ساخته شود ، چه فناوری هایی را توسعه داده و پیاده سازی شود و چگونگی و محل ساخت محصولات در این مرحله گرفته می شود. نوآوری و تحقیق و توسعه نقش مهمی در افزایش ویژگی های مثبت و کاهش ویژگی های منفی محصولات و عملیات تولید فورد دارد. در این مرحله همچنین بر اساس تصمیماتی که در خصوص محصولات ، فرآیند تولید ، حجم تولید ، تامین کنندگان و ... گرفته می شود ، ارزش غیر مستقیمی که دریافت می گردد و تاثیرات غیر مستقیم بر سایر بخش ها را در نظر می گیرند.

فورد در سال 2014 ، 6.9 میلیارد دلار در بخش مهندسی و تحقیق و توسعه سرمایه گذاری کرد . 817 پروانه بهره برداری از تکنولوژی ها و فرایندهای جدید برای فورد در ایالت متحده و شرکت های تابعه صادر شد.

عوامل اثرگذار کلیدی در این مرحله عبارتند از: شرکت فورد - کارکنان -تامین کنندگان -جامعه.

موضوعات و اثرات کلیدی در این مرحله : سلامت مالی - نوآوری در محصول - نوآوری پویا و محرک- شناخت برند - سطح انتشار گازهای گلخانه ای و استفاده از انرژی در تدارکات و عملیات تولید - میزان تولید گاز کربن و مصرف سوخت -تقاضای مشتری برای مصرف سوخت پایین تر و کارآ- مدیریت مواد اولیه و اتلاف - مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیند- مدیریت سرمایه انسانی - تنوع و مشارکت - سلامت ،ایمنی و بهداشت کارکنان – مدیریت زنجیره تامین ، ارزیابی ، ظرفیت سازی و عملکرد- امنیت و عبور و مرور ماشین – کیفیت محصول – رضایت مشتری – مباحث اخلاقی در کسب و کار – استراتژی پایدار و چشم انداز – رعایت مقررات – دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهی نامه ها – مصرف سوخت اقتصادی و تنظیم گازهای گلخانه ای .

دانستن عوامل کلیدی کمک می کند تا به طور دقیق بدانیم هر اقدام ما روی چه بخش هایی اثر می گذارد و در نتیجه برای شروع هر کار عوامل اثرگذار در آن را در نظر بگیریم.

2-   استخراج مواد اولیه

این مرحله می تواند تاثیرات قابل توجهی روی جوامعی که استخراج در آنها صورت می گیرد داشته باشد. استخراج از طریق تولید شغل و مزایای دیگر برای کشورهای دارای منابع ارزش ایجاد می کند . با این حال نمی توان از اثرات منفی آن مثل آثار زیست محیطی و انسانی غافل بود . فورد به منظور کاهش اثرات منفی استخراج اقداماتی شامل توجه به مواد معدنی مضر برای انسان و طبیعت و دقت در استخراج از معادن ، همچنین مقابله با قاچاق انسان و مواد اولیه قیمتی انجام داده است . این شرکت از سال 2011  از سازمان تامین منابع جهانی خود خواسته است که میزان بهره برداری از مواد اولیه ناسازگار را از لحاظ وزن به دقت ثبت و گزارش کند.

عوامل اثرگذار یا ذینفعان کلیدی : تامین کنندگان – جوامع - فورد .

موضوعات و اثرات کلیدی : عملیات و تدارکات ، استفاده از انرژی ، انتشار گازهای گلخانه ای – استراتژی انعطاف پذیری تغییرات اقلیمی – تاثیرات اجتماعی مصرف آب – استفاده از زمین و تنوع زیستی – مدیریت تلفات و مواد اولیه -  مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیند- مدیریت زنجیره تامین ، ارزیابی ، ظرفیت سازی و عملکرد – اثرات اجتماعی عملیات – صراحت و شفافیت – استراتژی پایداری و چشم انداز – مشارکت ذینفعان – رعایت مقررات – مصرف بهینه سوخت و مقررات انتشار گازهای گلخانه ای.

3-   لجستیک / حمل و نقل

این مرحله شامل انتقال قطعات از تامین کنندگان به کارخانه‌های تولیدی و سپس انتقال محصول نهایی از کارخانه‌ها به نمایندگی های فروش می شود. در این مرحله با رونق کسب و کار و ایجاد اشتغال در بخش های حمل و نقل و بسته بندی ارزش خلق می شود.همزمان برای کاهش ضایعات و انتشار زباله در بخش‌های قطعات ، حمل و نقل و بسته بندی تلاش می شود.با این حال حمل و نقل روی جوامع محلی و محیط زیست از طریق انتشار گازهای آلوده‌کننده هوا ، ترافیک و ایمنی جاده ها اثر می گذارد.

فورد از سال 2006 گزارشات مربوط به میزان انتشار گازهای گلخانه ای در بخش حمل و نقل و تدارکات را مورد ارزیابی قرار داده است ؛ این اقدام برای تمام توابع فورد در تمام قاره ها انجام می‌گیرد. این شرکت با تغییراتی در خطوط تولید و موقعیت مکانی کارخانه ها و همچنین یافتن مسیرهایی با بهترین راندمان سفر، میزان نیاز به حمل و نقل مواد اولیه و قطعات بین کارخانه‌ها را تاحد زیادی کاهش داده است.

ذینفعان کلیدی: تامین کنندگان ، فورد ، کارکنان ، جوامع

موضوعات و اثرات کلیدی : عملیات و تدارکات ، استفاده از انرژی ، انتشار گازهای گلخانه ای – استراتژی انعطاف پذیری تغییرات اقلیمی-مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیند - مدیریت زنجیره تامین ، ارزیابی ، ظرفیت سازی و عملکرد.

4-   تامین کنندگان قطعات ساخت

تامین کنندگان قطعات ساخت شامل تامین کنندگان اصلی فورد و همچنین چند سطح تامین کنندگان آنها که قطعات مورد نیاز را تامین می کنند می‌شود.

در این مرحله با ارائه پیشنهاد کار به تامین کنندگان و به تبع آن جذب سرمایه ایجاد شغل و درآمد برای آنها و جوامع آنها ، ارزش خلق می شود.همچنین با تلاش کمپانی مادر یعنی فورد ، برای بهبود و پایداری عملیات در کارخانه تامین کننده ارزش ایجاد می‌گردد. این موارد اثرات مستقیم ایجاد ارزش بود اما به شکل غیر مستقیم نیز ارزش زیادی ایجاد می گردد ،به عنوان مثال عموما مشاغل غیرمستقیم ایجاد شده از مشاغل مستقیم بیشتر است. در سال 2014 فورد بیش از 100 میلیارد دلار روی شرکت های تامین کننده مستقیم و غیر مستقیم خود به منظور بهبود و پیشرفت آنها سرمایه گذاری کرد.تمامی تامین کنندگان مستقیم ملزم به رعایت الزامات شرکت فورد از جمله حقوق بشر ، شرایط کار ، محیط زیست و ... هستند. تا پایان 2014 برنامه‌های آموزشی تامین‌کنندگان فورد برای بیش از 3300 نماینده آنها و به شکل آبشاری به بیش از 25000 مدیر شرکت های تامین کننده، بیش 559000 کارگر مشغول به کار در آن شرکت ها و 115000 نفر از افراد شرکت های زیرمجموعه تامین کنندگان اجرا شده است.

ذینفعان کلیدی : تامین کنندگان ، فورد ، جوامع ، کارکنان.

اثرات و موضوعات کلیدی: سلامت مالی -نوآوری محصول -استراتژی انعطاف پذیری تغییرات اقلیمی -تقاضای مشتری برای بهره وری سوخت -تاثیرات اجتماعی مصرف آب -مدیریت اتلاف و مواد اولیه -مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیندها - تنوع و مشارکت ها - مدیریت زنجیره تامین ، ارزیابی ، ظرفیت سازی و عملکرد -ایمنی خودرو و عبورومرور -کیفیت محصول -تاثیرات اجتماعی عملیات -رضایت مشتری -روابط فروشنده -اصول اخلاقی کسب و کار -صداقت و شفافیت -استراتژی پایدار و چشم انداز -مشارکت ذینفعان -رعایت مقررات -دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهی نامه ها -مصرف سوخت اقتصادی و کنترل گازهای گلخانه ای و ... .

5- تولید فورد

در سیستم فورد تولید قلب کسب و کار و البته مرحله ایست که در آن بیشترین خلق ارزش و اثرگذاری صورت می‌گیرد. در این مرحله از طریق اشتغال و سرمایه گذاری ، تلاش برای بهبود عملکرد زیست محیطی ، رعایت حقوق بشر از طریف قانون و شرایط کار عادلانه و منصفانه برای کارکنان در جوامعی که کارخانه های تولیدی در آن قرار دارند ارزش ایجاد می گردد.تاثیرات شرکت در این مرحله عبارتند از اثرات زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی تولید در مجموعه کارخانه های فورد. درسال 2014 فورد بیش از 187000 شغل در سراسر جهان ایجاد کرد که این رقم 6000 شغل بیشتر از سال 2013 بود. در این سال همچنین فورد بیش از 467 میلیارد دلار مالیات به کشورهایی که کاخانجات فورد در آنها قرار داشتند پرداخت کرد. کاهش تولید گاز CO2 در سال 2014 به میزات 2.5 درصد درمقایسه با سال قبل .همچنین در این سال45.6 میلیارد دلار صرف فعالیت های اجتماعی فورد شد که نسبت به سال قبل 8 میلیارد دلار رشد داشته است.

ذینفعان کلیدی:فورد - کارکنان - جوامع

اثرات و موضوعات کلیدی : سلامت مالی -نوآوری محصول -نوآوری پویا -شناخت برند -استفاده از انرژی در تدارکات و حمل و نقل و میزان تولید گازهای گلخانه ای - استراتژی انعطاف پذیری اقلیمی -تقاضای مشتری برای بهره وری سوخت -استفاده از آب در عملیات تولید -تاثیرات اجتماعی استفاده از آب -استفاده از زمین و تنوع زیستی -مدیریت زباله و تلفات - مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیند - کیفیت هوا - سلامت ، بهداشت و ایمنی کارکنان - ایمنی خودرو و عبور و مرور - کیفیت محصول -تاثیرات اجتماعی عملیات -مشارکت جوامع - رضایت مشتری -روابط فروشنده - اصول اخلاقی کسب و کار-صداقت و شفافیت -استراتژی پایدار و چشم انداز -مشارکت ذینفعان -رعایت مقررات - دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهینامه ها - و... .

6- فروش

مرحله فروش شامل ارتباط با مشتریان درباره محصولات و شبکه جهانی نمایندگان فروش محصولات می شود. در این حلقه از زنجیره ارزش ، از طریق ارائه محصولاتی به مشتریان که نیازهایشان را رفع و انتظارتشان را برآورده سازد و همچنین ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری از طریق توسعه شبکه نمایندگی های فروش ، ارزش ایجاد می گردد. در 2014 فورد موفق شد 6.32 میلیون دستگاه انواع خودروهای سبک ،  سنگین و ... به فروش برساند. فورد در سراسر جهان در سال 2014 ، 11980 نمایندگی فروش داشت.

ذینفعان کلیدی : نمایندگی ها ، فورد ، مشتریان ، سرمایه گذاران

اثرات و موضوعات کلیدی : نوآوری محصول - نوآوری پویا-شناخت برند - راندمان تولید کربن نسبت به مصرف سوخت محصول - تقاضای مشتری برای بهره وری سوخت - تنوع و مشارکت - ایمنی خودرو و عبور و مرور - کیفیت محصول - رضایت مشتری - حریم خصوصی مشتری و حفاظت از اطلاعات - روابط فروشنده - اصول اخلاقی کسب و کار - صداقت و شفافیت - استراتژی پایدار و چشم انداز - مشارکت ذینفعان - دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهینامه‌ها - و ... .

7- به کاربردن

بیشترین اثر و ارزش مستقیم شرکت در زمان راندن خودرو توسط مشتریان کسب می شود !در این مرحله با ارائه محصولات با کیفیت بالا و مصرف سوخت بهینه به مشتریان که باعث ارتقاء سطح زندگی آنان می گردد ، ارزش خلق می گردد. در این مرحله به صورت غیر مستقیم با حمایت از کسب و کارهای وابسته به خودرو مانند جایگاه داران سوخت و سازندگان جاده ها که نسبت به سایر ذینفعان مثل مسافران ، توریست ها و صنایع در دید قرار دارند ، ارزش ایجاد می گردد. این اثرات از طریق تلاش های زیست محیطی و اجتماعی ، شامل کنترل گازهای خروجی از اگزوز ، کیفیت خودرو و امنیت جاده ها ایجاد به وجود می آیند.

بهره وری اقتصادی مصرف سوخت خودروهای سواری فورد در سال 2014 با توجه به تقاضای مداوم مشتریان به میزان 2 درصد کاهش یافت.همچنین میزان گاز گلخانه ای Co خودروهای فورد نسبت به سال 2009 ، 9 درصد کاهش نشان می دهد . در اروپا از سال 2006 تا 2014 این کاهش به 18 درصد می رسد. از مدل های سال آینده فورد ، 15 مدل موفق به کسب حداکثر امتیاز یعنی 5 ستاره از موسسه ارزیابی خودروی ایالات متحده زیر نظر اداره امنیت عبورومرور بزرگراه شدند. این محصولات عبارتند از : Edge - explorer - F.150 - Taurus - Fusion - fusion energi - mustang coupe - expendition - navigator - transit - lincoln MKS - lincoln MKZ.

ذینفعان کلیدی : مشتریان - فورد - جوامع

اثرات و موضوعات کلیدی :نوآوری محصول - نوآوری پویا - شناخت برند - نسبت تولید گاز کربن به مصرف سوخت - تقاضای مشتری برای بهره وری سوخت - کیفیت هوا - امنیت خودرو و عبورومرور - کیفیت محصول - رضایت مشتری - حریم خصوصی مشتری و حفاظت اطلاعات - روابط فروشنده - اصول اخلاقی کسب و کار- صداقت و شفافیت - استراتژی پایدار و چشم انداز - مشارکت ذینفعان - دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهینامه ها - و ... .

8- خدمات پس از فروش

نمایندگی های فروش فورد از طریق شبکه مراکز خدمات خودرو ارزش خلق می کنند. در این مرحله از طریق ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری نمایندگی ها در مراکز خدمات پس از فروش و با تلاش برای کاهش اثرات زیست محیط از طریق دریافت قطعات و یا خودروهای معیوب و بازیافت آنها به طور مستقیم ارزش ایجاد می گردد.همچنین به دلیل تقاضا برای تعویض قطعات و سایر خدمات پشتیبانی به شکل غیر مستقیم مشاغل دیگری ایجاد شده و خلق ارزش صورت می گیرد. در سال 2014 بیش از نیمی از 3263 نمایندگی فورد در آمریکا در برنامه سراسری بازیافت ایالات متحده(Go Green) ثبت نام نمودند. همچنین فورد برنامه بازیافت مرکزی خود را ادامه می دهد ، که از طریق آن قطعات معیوب تحویل گرفته شده توسط نمایندگی ها از طریق بازسازی یا بازیافت مجددا به خط تولید محصولات باز می گردند. در طول 10 سال گذشته با اجرای برنامه از دفن کردن بیش از 54431 تن ضایعات خودرو و یا فرستادن آنها به انبارهای ضایعات جلوگیری شده و هزینه ها را نیز کاهش داده است.

ذینفعان کلیدی : نمایندگی ها - فورد - مشتریان

آثار و موضوعات کلیدی : شناخت برند - نسبت تولید کربن به مصرف سوخت - مدیریت مواد اولیه و اتلاف - مدیریت ریست محیطی و نوآوری فرآیند - کیفیت هوا - ایمنی خودرو و عبور و مرور - کیفیت محصول - رضایت مشتری - حریم خصوصی و حفاظت اطلاعات - روابط نمایندگی ها - اصول اخلاقی در کسب و کار- صداقت و شفافیت - استراتژی پایدار و چشم انداز-دریافت داوطلبانه استانداردها و گواهینامه ها -مصرف سوخت اقتصادی و کنترل گازهای گلخانه ای.

9- پایان عمر محصول

وسایل نقلیه حتی پس از پایان عمر مفید راندنشان تاثیر و ارزش دارند . در این مرحله ارزش از طریق حمایت از صنایع تخلیه ، بازیافت و دفع خودرو به شکل غیر مستقیم کسب می گردد. 95 درصد از مواد اولیه بکار رفته در خودروهای فورد قابل بازیافت و یا بازسازی و کاربرد مجدد هستند . در آمریکای شمالی حدود 95 درصد از محصولاتی که از سیستم ثبت خارج می شوند ، توسط یک دستگاه خردکن و یا بازیافت فلز ، پردازش و بررسی می گردند. از این مقدار حدود 86 درصد از وسیله نقلیه برای بازسازی ، استفاده مجدد و یا بازیافت به کارخانه های مخصوص منتقل می گردد . در اروپا فورد در 19 کشور اتحادیه اروپا شبکه های بازگشت و باز یافت ایجاد نموده و در ده کشور دیگر نیز در برنامه های جمعی بازیافت مشارکت می کند .همه محصولات فورد اکنون در اروپا با قابلیت بازیافت 85 درصدی و بازیابی 95 درصدی شناخته می شوند .

ذینفعان کلیدی : شرکت های بازیافت - فورد - جوامع

اثرات و موضوعات کلیدی : مدیریت مواد اولیه و ضایعات - مدیریت زیست محیطی و نوآوری فرآیند - صداقت و شفافیت -استراتژی پایداری و چشم انداز- مشارکت ذینفعان - رعایت مقررات - سوخت بهینه و تنظیم گازهای گلخانه ای.

بحث زنجیره ارزش فورد در همینجا به پایان رسید . به طور کلی زنجیره ارزش فورد دارای 9 حلقه است که از طراحی محصول شروع و به بازیافت در پایان عمر ختم می گردد و حلقه پنجم یا میانی که تولید محصول است مهترین حلقه این زنجیر محسوب می شود. با مطالعه این مطلب شاید بهتر است در تعاریفی که از ارزشمند بودن یک کار یا نبودن آن ،چه در مدیریت و چه در زندگی شخصی داریم بازنگری کنیم . ارزش یک کار فقط به منفعتی که نصیب ما می شود نیست ، گاهی باید به فکر رساندن سود به دیگران باشیم...